اقناع اندیشه

اقتصاد مقاومتی یکی از ملزومات حکومت اسلامی است. برای درک بهتر لزوم اقتصاد مقاومتی ابتدا به قرآن کریم مراجعه می نماییم. با مراجعه به کلام خداوند درمی یابیم که مسلمانان به هیچ وجه نباید خود را وابسته به غیر مسلمانان و کفار قرار دهند و در صورت فقدانِ راه جایگزین، باید احتیاج مسلمین به کفار به حداقل برسد؛زیرا خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید:

لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَی الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً.(1)

خداوند هرگز بر [زیانِ ] مؤمنان، برای کافران راه [تسلّطی ] قرار نداده است.

همچنین رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله و سلم) می فرماید:

الْإِسْلَامُ یَعْلُو وَ لَا یُعْلَی عَلَیْه .(2)

اسلام همچنان به برتری می رود، و هیچ دینی بر آن برتر نمی شود.

بنابراین وظیفه مسلمانان در جوامع اسلامی از جمله کشور ما، قطع نیاز از بیگانگان است و این قطع نیاز فقط با اقتصاد مقاومتی میسر می گردد.

برای قدم برداشتن در مسیر اقتصاد مقاومتی و ایجاد انسجام بین دولت و ملت در این مسیر، ابتدا باید تعریف مشخصی از این نوع اقتصاد داشته باشیم. رهبر معظم انقلاب (حفظه الله تعالی) این نوع اقتصاد را این گونه معرفی کردند و شرایط آن را بدین صورت تبیین فرمودند:

1. دارای یک الگوی علمی متناسب با نیازهای کشور ما است، امّا منحصر به کشور ما هم نیست.

2. درون زا و برون گرا است اما درون گرا نیست.

3. مردم بنیاد

4. دانش بنیان

5. عدالت محور

6. همیشه بارور خواهد بود و به مردم کمک خواهد کرد.(1)

بر طبق این الگوی اقتصادی، نیاز کشور اسلامی ما به کشورهای غیر مسلمان به حداقل رسیده و حتی در صورت نیاز به آن ها، باز هم دست برتری با کشور مسلمانِ ماست، چرا که نیاز آن ها به ما بیشتر از نیاز ما به آن ها خواهد بود. لذا این گونه دستور قرآن کریم مبنی بر قدرتمند بودن و عدم ضعف در مقابل کفار و ایجاد ترس در دل های آنان عملی می شود که فرمود: «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّهٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُمْ»(2)« و هر چه در توان دارید از نیرو و اسب هایِ آماده، بسیج کنید، تا با این [تدارکات ]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان ] دیگری را جز ایشان- که شما نمی شناسیدشان و خدا آنان را می شناسد- بترسانید».

در این زمینه باید دقت نمود که یکی از ارکان اقتصاد مقاومتی، تقویت و استفاده از تولیدات داخلی است و وظیفه دولت و ملت این است که با وحدت و انسجام از خرید کالاهای خارجی اجتناب نمایند. در این زمینه رهبر معظم انقلاب (حفظه الله تعالی) در بیان الزامات اقتصاد مقاومتی می فرمایند:

1. مسئولان باید از تولید ملّی حمایت کنند.

2. صاحبان سرمایه و نیروی کار که تولیدگر هستند، باید به تولید ملّی اهمّیّت بدهند.

3. صاحبان سرمایه در کشور، فعّالیّت تولیدی را ترجیح بدهند بر فعّالیّت های دیگر.

4. مردم در همه ی سطوح، تولید ملّی را ترویج کنند.(1)

در روایات نیز به استفاده نکردن از تولیدات بیگانگان توصیه شده است. از امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در زمانی که مردمِ ایران هنوز به دین اسلام مشرف نشده بودند نقل شده است:

أَنَّ عَلِیّاً (علیه السلام) کَانَ لَا یُنْخَلُ لَهُ الدَّقِیقُ وَ کَانَ عَلِیٌّ (علیه السلام) یَقُولُ لَا تَزَالُ هَذِهِ الْأُمَّهُ بِخَیْرٍ مَا لَمْ یَلْبَسُوا لِبَاسَ الْعَجَمِ وَ یَطْعَمُوا أَطْعِمَهَ الْعَجَمِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِکَ ضَرَبَهُمُ اللَّهُ بِالذُّلِّ.

برای علی(علیه السلام) آرد را ألک نمی کردند و علی (علیه السلام) می فرمود: «کار این امّت به خیر است تا آن زمان که لباس عجم (اشراف غیر عرب) نپوشند و خوراک های عجم نخورند؛ و چون چنین کنند، خدا آنان را خوار می کند».

همچنین وارد شده است:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) لَا تَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِی وَ لَا تَطْعَمُوا مَطَاعِمَ

أَعْدَائِی وَ لَا تَسْلُکُوا مَسَالِکَ أَعْدَائِی فَتَکُونُوا أَعْدَائِی کَمَا هُمْ أَعْدَائِی.(1)

رسول خدا (صلی اللَّه علیه و آله و سلم) فرمودند: لباس دشمنان مرا به تن نکنید، و طعام دشمنان مرا نخورید، و راه دشمنان مرا نپیمائید، زیرا که در این صورت جزء دشمنان من محسوب می شوید، چنان که آنان دشمنان منند.

به این ترتیب به نظر می رسد استفاده از اجناس خارجی که ساخته ی دست دشمنان اسلام و مستکبرینِ عالم باشد، از نظر اسلام مردود است؛ خصوصاً اینکه دشمنان اسلام نه تنها با فروش اجناسشان به ما، منفعت اقتصادی می برند و قدرتشان در مقابله با اسلام بیشتر می شود، بلکه زندگی ما را نیز شبیه زندگی خودشان می نمایند و با وارد کردن وسایلی با ظاهر غیر اسلامی، سعی در نفوذ فرهنگی و استحاله فرهنگ اسلامی کشور ما را دارند و این مطلبی است که نه خداوند متعال آن را می پسندد و نه رسول او.از طرف دیگر، وظیفه یک انسان مسلمان این است که همواره در فکر تقویت مسلمین باشد و برای حل مشکلات جامعه اسلامی و مسلمانان تلاش نماید. چنانکه نبی مکرم اسلام (صلی اللَّه علیه و آله و سلّم) می فرمایند:

مَنْ أَصْبَحَ لَا یَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِینَ فَلَیْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا یُنَادِی یَا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ.

هر که صبح کند و اهتمامی به امور مسلمانان نداشته باشد، از مسلمانان نیست، و هر که بشنود مردی به مسلمانان استغاثه کند و از آن ها فریادرسی خواهد و او را پاسخ نگوید و به داد او نرسد، مسلمان نیست.

پس از مشخص شدن لزوم اجرای اقتصاد مقاومتی و تلاش برای تحقق الزامات آن، تذکر این نکته لازم است که اجرای این مسائل فقط با اتحاد دولت و ملت و شکل گرفتن بسیج عمومی برای تحقق این برنامه امکان پذیر است.

خداوند متعال نیز در قرآن کریم، مسلمین را از تفرقه نهی فرموده است و اعلام می کند: «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا»(1) «و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید، و پراکنده نشوید.»

البته در قرآن کریم آیات دیگری نیز درباره وحدت و انسجام جامعه اسلامی آمده است که از اهمیت این مطلب در پیشگاه خداوند متعال پرده برمی دارد، چنانچه قرآن کریم می فرماید: «وَ أَطیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ ریحُکُمْ»(2) «و از خدا و پیامبرش اطاعت کنید و با هم نزاع مکنید که سُست شوید و مهابت شما از بین برود.»

بنابراین طبق این دستور قرآن کریم، در یک کشور اسلامی و در بین مردم مسلمان نباید اختلاف و تفرقه باشد؛ چرا که نتیجه اش سستی و از بین رفتن هیبت جامعه اسلامی در برابر بیگانگان و نیز عدم امکان اجرای سیاست های صحیح در جامعه خواهد بود.

با توجه به توضیحات فوق، دولت و ملت تنها با حرکتی عمومی و تلاشی مستمر است که می توانند الزامات اقتصاد مقاومتی را محقق نمایند و نیاز کشور اسلامی مان را به خارج از کشور قطع و یا به حداقل برسانند و قدرت میهن اسلامی مان را در برابر مستکبرین و دشمنان خداوند حفظ نمایند.